26 nov 2020

2021 is het jaar waarin het Masereelfonds zich inzet voor een klimaatrechtvaardige wereld. Samen met onze leden, afdelingen, vele vrijwilligers en partners willen we een breed publiek mobiliseren voor een klimaatvriendelijke en eerlijke samenleving.

Bekijk hier onze leestips rond dit onderwerp:

Met een factor 8 naar de mobiliteit van de toekomstCathy MacharisProf. duurzame mobiliteit en logistiek VUB
Een beter milieu begint niet bij jezelfJaap Tielbeke Journalist en redacteur De Groene Amsterdammer 
Als de laatste boom geveld is, eten we ons geld wel opLudo De Witte Auteur
Investeer in Doel 5Marc AlexanderWoordvoerder 11 maart beweging, actief bij Climate Express
Klimaat en sociale rechtvaardigheid Sacha DierckxWerkt op de studiedienst ABVV, actief bij Minervan
Van klimaatverandering naar systemmveranderingAnn Crabbé&Sara ViccaCoördinator en docent korfvak klimaatverandering/UA

Beluister hier onze nieuwe podcast ‘Water aan de lippen‘ in kader van ons Klimaatling project. Deze zal te beluisteren is te beluisteren op verschillende locaties tijdens MOOOV Festival en in de bibliotheek van Leuven tijdens Warm Alarm. Hier alvast een eerste voorproefje:

EcoFem FilmFest – een samenwerking van The Polar Project, het Vermeylenfonds en het Masereelfonds – bracht drie avonden op rij straffe documentaires over die sterke vrouwen die voorop gaan in de strijd tegen klimaatopwarming en actief werken aan verandering.

Ze kunnen hier herbekeken worden:

Amazones:  over de strijd van inheemse vrouwen in het Amazonewoud en de Cerrado, de Braziliaanse savanne. Op gevaar voor eigen leven vechten ze tegen ontbossing en voor hun eigen voortbestaan. 
Herbekijk deze hier

Klimaatslaven: Deze documentaire toont hoe klimaatopwarming Indische meisjes en vrouwen de slavernij induwt.
Herbekijk deze hier

De Zambezi – Levensader in Nood: Samen met de Zambiaanse klimaatactiviste Beatrice Phiri varen we de Zambezi-rivier af, de stokkende levensader van de regio. 
Herbekijk deze hier

In opdracht van het Masereelfonds schreven Klimaatdichters Jan Ducheyne en tweede Poète National – er Dichter Des Vaderlands Laurence Vielle samen hun klimaatgedicht. In dit korte fragment een knipoog naar de Klimaatzaak.

Ligt een economisch model dat zuiver gedreven wordt door winst niet per definitie op ramkoers met het eco-systeem ?

De neoliberale transformatie van de wereld heeft een aantal zorgwekkende maatschappelijke tendensen gecreëerd of verscherpt. Eén van die tendensen is de moordende concurrentiestrijd waarin landen zijn verwikkeld op verschillende vlakken. Overheden moeten zorgen voor een zogenaamd gunstig investeringsklimaat. De angst om investeerders af te schrikken zorgt ervoor dat doortastende maatregelen uitblijven. Oplossingen voor ecologische problemen worden overgelaten aan de wijsheid van de markt. De voorgestelde transitiestrategie is niet sociaal neutraal: de kosten ervan worden disproportioneel gedragen door een deel van de bevolking. 

Binnen het thema klimaatrechtvaardigheid verdiepen we ons in de rol van het kapitalisme en de impact van de niet-sociaal neutrale marktwerking. Uitdiepen van het begrip “ecosocialisme” (Ludo De Witte) maakt daar een integraal onderdeel van uit.

Ludo De Witte in Apache: “Het neoliberale eenheidsdenken is zo diep ingesleten dat werkelijk alle gevestigde partijen en middenveldorganisaties het delen. Ecokapitalisme is een boven elke discussie verheven dogma”

De klimaatproblematiek vergt niet alleen een diepgaande analyse over hoe we in deze dramatische situatie zijn beland. We hebben ook nood aan een uitgedacht perspectief, waarbij een algemene en structurele wereldbeschouwing noodzakelijk is. Ludo De Witte geeft in Aktief (jrg. 1/2021) zes stellingen weer hoe we het idee van ecosocialisme als alternatief voor de huidige crisis kunnen uitbouwen in de realiteit.

De link tussen de klimaatcrisis en de concurrentiestrijd wordt onderzocht, met toenemend conflict en migratie als logisch gevolg. Het Masereelfonds reflecteert over de vraag hoe we op een rechtvaardige manier met deze migratie moeten omgaan. Voor ons is het duidelijk, dat onze huidige omgang, waarbij we diegenen die onder druk van onze op economische groei gebaseerde levenswijze alle kansen ontzeggen, niet houdbaar is. Eenzijdige aandacht voor de zogenaamde problematische aspecten van migratie zonder onze eigen verantwoordelijkheid in de oorzaken van migratie kritisch te bevragen is zeer problematisch.

De ongelijke verdeling van de lasten van de klimaatverandering, een zichtbare tendens op nationaal en globaal niveau, wordt ten slotte onder de loep genomen.

“Sterk gepolariseerde samenlevingen waarin een dominante groep alle economische baten naar zich toe kan trekken ten koste van een gemarginaliseerde en machteloze groep, zullen een grote ongelijkheid kennen in de verdeling van de ecologische kosten en baten”(Uit: Klimaat en sociale rechtvaardigheid , bijdragen van Maïka De Keyzer & Tim Soens)

Met ons project Klimaatling willen we aantonen dat klimaatverandering dikwijls de onderliggende motor is van andere redenen om te migreren. We kijken verder dan de krantenkoppen en de onheilspellende cijfers en leren de mensen kennen waar het over gaat. Geconfronteerd met hun persoonlijk verhaal begrijpen we dat iemand pas zijn thuis verlaat als er echt geen andere uitweg meer is.

Voorbij het wij-zij verhaal creëren we een klimaat waarin we ons niet langer blindstaren op de migratie zelf, maar kunnen we focussen op de oorzaken. Enkel door die aan te pakken zullen we tot oplossingen komen waar we allemaal beter van worden.

Klimaatverandering dwingt elk jaar miljoenen mensen op de vlucht, en dat zullen er in de toekomst enkel maar meer worden. Toch wordt de term ‘klimaatvluchteling’ niet erkend in asiel wetgeving.

Meer info:  www.klimaatling.be


De voorbije jaren is het debat rond klimaatverandering terug toegenomen en zagen we de klimaatbeweging in België groeien. Maar ondanks de stijgende interesse in het klimaatdebat wordt zelden de link gelegd tussen klimaatverandering en militarisering. Op 17 maart brachten we samen met Vrede vzw en Intal Gent de klimaatbeweging en de vredesbeweging samen. We gingen dieper in op de redenen waarom klimaatongelijkheid bestrijden belangrijk is voor de vredesbeweging en waarom anti-militarisering belangrijk is voor de klimaatbeweging.