Lezing door Bert De Munck.
In tijden van fake news en complotdenken geloven we graag dat wetenschap volstrekt neutrale en objectieve feiten aanlevert. Onder het motto ‘follow the science’ werd tijdens de Covid-19 pandemie gesteld dat beleid zich enkel maar hoeft te baseren op door experts aangeleverde data. Mensen die dit in vraag stelden werden in het beste geval ‘postmodernisten’ genoemd, als zouden ze wetenschap reduceren tot ‘een constructie’ of ‘een mening’. Nochtans is de werkelijkheid veel complexer dan de zwart-wit-tegenstelling wetenschap versus fake news doet vermoeden.
In deze lezing zal vanuit een historisch en wetenschapsfilosofisch perspectief worden aangetoond dat wetenschap geen neutrale en objectieve data aanlevert. Met de pandemie als casus zal worden geargumenteerd dat wetenschappelijke gegevens onvermijdelijk getekend zijn door de historische context waarin ze tot stand komen, dat ze verweven zijn met politieke referentiekaders en dat ze, bijgevolg, politieke en ethische keuzes veronderstellen – zoniet opdringen.
Tijdens de pandemie was dit de keuze om op het biologische overleven te focussen, waar geen alternatief voor leek te bestaan. Een historische genealogie van de rol van de wetenschap in de pandemie zal duidelijk maken waarom we geen alternatief zagen.
Bert De Munck.
Bert De Munck is gewoon hoogleraar aan het Departement Geschiedenis van de Universiteit Antwerpen, waar hij onder meer Geschiedenis van de Nieuwe Tijd, Theorie van de Historische Kennis en History of Science and Society doceert. Hij is er lid van het Centrum voor Stadsgeschiedenis en directeur van het Urban Studies Institute. Zijn onderzoek situeert zich op het kruispunt van sociale geschiedenis en geschiedenis van wetenschap en kennis. In zijn pas verschenen boek Leven en laten leven. Een kritische geschiedenis van de pandemie analyseert hij de impact van wetenschappelijke (medische) expertise op het gevoerde beleid en de maatschappelijke debatten tijdens de corona-crisis.