Bewustzijnsstoornissen en geïnformeerde toestemming.
Patiënten die lijden aan een bewustzijnsstoornis worden doorgaans geacht niet in staat te zijn tot het geven van geïnformeerde toestemming voor het ondergaan van medische behandelingen of voor het deelnemen aan klinische studies. Onderzoek naar bewustzijn door middel van neurale beeldvorming, heeft de laatste jaren echter nieuwe inzichten gebracht in het bewustzijn van personen met een ernstig hersenletsel.
Verschillende onderzoekers hebben middels neurale beeldvorming aangetoond dat er bij sommige patiënten die lijden aan een bewustzijnsstoornis (zoals het non-responsief waaksyndroom) toch bewuste mentale activiteit kan worden gedetecteerd die vooraf verborgen bleef.
De vraag dringt zich dan op welke rol is weggelegd voor neurale beeldvormingstechnieken bij het verkrijgen van geïnformeerde toestemming bij patiënten die, hoewel ze worden geacht niet of in beperkte mate een bewustzijn te hebben, toch beschikken over cognitieve capaciteiten die hen in staat stellen met de buitenwereld te communiceren. Zal de ontwikkeling van de neuro-beeldvormingstechnieken een juridisch betekenisvolle vorm van autonoom zeggenschap over het medisch behandelingstraject kunnen teruggeven aan patiënten met een bewustzijnsstoornis?
Timo Istace.
Timo Istace is doctoraatsonderzoeker aan de Faculteit Rechten van de Universiteit Antwerpen en verbonden aan de Antwerp Health Law and Ethics Chair. Zijn onderzoek spits zich toe op de wisselwerking tussen neuro-technologische ontwikkelingen en het recht, met in het bijzonder medisch recht en mensenrechten.