De syndicale vrijheid of de strijd, die nimmer gestreden is.
De strijd loont.
Met de dubbele wet van 24 mei 1921 kwam een (te laat) einde aan een decennialange repressie van de syndicale vrijheid en van de werkstaking. Honderden arbeiders hadden hun vrijheid en hun leven veil gehad voor het recht zich vrij te kunnen organiseren in vakorganisaties en vrij actie te kunnen voeren tegen de sociale onderdrukking, waartoe het kapitalisme hen had veroordeeld.
De erkenning van de syndicale vrijheid heeft de evolutie van de samenleving blijvend beïnvloed door de democratische inslag ervan aanzienlijk te verstevigen en door de weg te effenen naar meer sociale rechtvaardigheid.
100 jaar syndicale vrijheid.
De syndicale vrijheid en de sociale beweging, die ze voortbracht, bezielden ook de uitbouw van een beduidend arbeidsrecht, sociaal zekerheidsrecht en sociale bijstand. De arbeidersbeweging en zijn politieke actie leidde eveneens tot een stelsel van sociale dialoog, dat model zou staan voor de emancipatie van talrijke andere groepen van onderdrukte minderheden en uiteindelijk de wetgever zou inspireren bij de omslag naar een meer participatieve democratie.
De honderdste verjaardag van de wet op de syndicale vrijheid is uiteraard een reden om zich te verheugen over de talrijke verwezenlijkingen, die de arbeidersbewegingen hebben kunnen afdwingen. Maar het is vooral een moment dat ons moet doen beseffen dat de syndicale en sociale strijd een permanente inzet vergen, wil men de verdrukkende werking van het kapitalisme en van zijn neoliberale ideologie binnen leefbare perken houden.
Tous ensemble.
De strijd tegen een geglobaliseerd kapitalisme kan enkel met succes worden aangebonden door op alle nuttige niveaus tegenmacht te ontwikkelen en door ernaar te streven dat sociale bewegingen zouden samenwerken. In de broodnodige overgang van een op winstbejag en winstmaximalisatie gericht kapitalisme naar een meer duurzame en solidaire samenleving, heeft de syndicale vrijheid nog steeds een belangrijke rol te spelen, door nieuwe allianties van sociaal onderdrukten een structurele steun aan te reiken.
Als we een samenleving wensen aan te houden met een minimale democratische inslag, met een elementair respect voor de menselijke waardigheid en met een uitzicht op een rechtvaardiger verdeling van de rijkdom over de bevolking, mag de strijd om de syndicale vrijheid nimmer verloren worden.
Gisteren, vandaag en morgen.
Om die redenen achtte het Masereelfonds het zijn morele plicht de honderdste verjaardag van de wet op de syndicale vrijheid niet geruisloos te laten voorbijgaan.
Marc Rigaux, Arbeidsjurist en medeoprichter ISUA
Karim Zahidi, Voorzitter Masereelfonds
Marc en Karim zijn beide lid van de stuurgroep Masereelfonds Associatie Universiteit Antwerpen.
In de schoot van Masereelfonds Associatie Universiteit Antwerpen organiseren we in het najaar enkele activiteiten rond dit thema. Wenst u geïnformeerd te worden over de komende activiteiten? Stuur dan een e-mail naar andre@masereelfonds.be