Hoe kan Europa eruitzien als we migratie niet alleen als probleem maar ook als oplossing zien?
VPRO Tegenlicht kijkt een maand lang naar een nieuw narratief over migratie. De migrant als gelukszaaier in plaats van gelukszoeker. En wat kunnen we leren van superdiverse steden waarin minderheden de meerderheid vormen?
Inleiding en nabespreking met de VPRO-regisseur Maren Merckx.
Maren Merckx, de Belgische documentairemaker en journalist, is bekend van haar werk bij VPRO en heeft verschillende interessante documentaires gemaakt. Enkele voorbeelden zijn “Freezing Fertility” en “Samen Grijs Worden”. Een ander opmerkelijk project waar Maren aan heeft gewerkt, is “In Europa, de geschiedenis op heterdaad betrapt”. Merckx is een veelzijdige maker die belangrijke onderwerpen verkent en boeiende verhalen vertelt.
Meer informatie over de documentaire:
In verschillende steden door Europa ontspruiten initiatieven van een jonge, gemixte generatie die verder denkt dan de nationale identiteit. Met sociale daadkracht, ondernemerschap en creativiteit laten zij zien dat migratie voor verrijking of noodzakelijke opschudding zorgt. Hun wereldbeeld en initiatieven gaan verder dan de stempel ‘migrant’ die ze vaak krijgen opgeplakt. Vormen zij een nieuwe samenleving waarin verder gedacht wordt dan ‘wij’ en ‘zij’? Wat voor parallelle netwerken hebben zij opgebouwd? En is de economie draaiende te houden zonder migranten?
VPRO Tegenlicht gaat in Zuid-Italië naar de Kameroense activist en ondernemer Yvan Sagnet. Hij kwam naar Italië als ingenieursstudent, ging een zomer werken in het zuiden en zag hoe landgenoten werden uitgebuit. Daarom begon hij zijn eigen maffiavrij-tomatenlabel. Hij wil zichtbaar maken hoezeer migranten worden misbruikt in de landbouwsector, maar ook een alternatief bieden.
Benjamin Gérard van organisatie Rising You vertelt dat minderjarige vluchtelingen veel in hun mars hebben. Bij een ‘hoogwerkerstraining’ voor een groep nieuwkomers in een Antwerpse klimzaal geeft oud-leerling Safi de nieuwe werkkrachten uitleg. Zelf is hij inmiddels aan het werk als hoogwerker. Hij klimt in masten en werkt zichzelf letterlijk en figuurlijk omhoog.
In Barcelona nam het coöperatief Diomcoop van de Senegalese Ramblas-straatverkopers een reclamebureau in handen om een nieuw verhaal uit te dragen. Met een eigen schoenenmerk en uitzendbureau zorgden ze dat de gemeente Barcelona de wetgeving aanpaste, waardoor het nu ook voor mensen zonder papieren mogelijk is te werken en te ondernemen, en daarmee hun status te legaliseren.
Of geeft de wereldwijde versmelting van leefstijlen en smaken juist een enorme boost aan creatieve processen en ondernemerschap? Zien we daar in de grote steden al een voorbode van? Maru Asmellash en Eben Badu zijn de drijvende, hypercreatieve krachten achter modemerk The New Originals. Samen met andere creatievelingen in Amsterdam hebben ze diversiteit en migratie als verhalen in hun kleding en campagnes verweven.